ჰეზბოლას ლიდერის ჰასან ნასრალას ლიკვიდაცია იყო უმძიმესი დარტყმა არა მხოლოდ ლიბანის ტერორისტული ორგანიზაციისადმი, არამედ მთელ ირანის ბოროტების ღერძისთვის. როგორც The New York Times იტყობინება, ირანის ხელმძღვანელობა აქტიურად განიხილავს შესაძლო პასუხებს, მაგრამ არსებობს უთანხმოება მის ბუნებასთან დაკავშირებით.
როგორც პუბლიკაციის ავტორები აღნიშნავენ, შედარებით რადიკალური ძალები ითხოვენ სწრაფ რეაქციას ისრაელის „შეკავებისთვის“, ხოლო ზომიერი, მათ შორის პრეზიდენტი მასუდ ფეზეშკიანი, მოუწოდებენ არ გაებან „სიონისტების მიერ დაყენებულ მახეში“. გამოცემის ცნობით, აიათოლას რეჟიმის უახლოესი მოკავშირის, ნასრალას განადგურებამ შოკი და სერიოზული შეშფოთება გამოიწვია ირანის ხელმძღვანელობაში.
სტატიის ავტორებს მოჰყავთ ოთხი ირანული წყარო, რომლებმაც განაცხადეს, რომ თეირანი სერიოზულად ფიქრობს იმაზე, გახდება თუ არა თავად ირანი ისრაელის შემდეგი სამიზნე და იქნება თუ არა ხამენეი მორიგი ლიკვიდირებული.
”ეს არის მძიმე დარტყმა და, გულწრფელად რომ ვთქვათ, ჩვენ არ გვაქვს გზა ამ დანაკარგისგან გამოჯანმრთელებისთვის შესაძლებლობა” – თქვა ირანის ყოფილმა ვიცე-პრეზიდენტმა მოჰამედ ალი ათობანიმ NYT-თან ინტერვიუში.
აღსანიშნავია, რომ ჯერ კიდევ პარასკევს, 27 სექტემბერს, ბეირუთის დაჰიას რაიონში ჰეზბოლას სამეთაურო ცენტრზე ისრაელის თავდასხმის შემდეგ, ხამენეიმ მოიწვია ირანის ეროვნული უშიშროების უმაღლესი საბჭოს საგანგებო სხდომა. ირანულმა წყაროებმა, რომლებსაც NYT დაუკავშირდა, განაცხადეს, რომ შეხვედრა, რომელიც გაიმართა ხამენეის რეზიდენციაში, იყო ორად გაყოფილი ნასრალას მკვლელობაზე პასუხის გამო. საბჭოს უფრო კონსერვატიული წევრები, მათ შორის საიდ ჯალილი, რომელმაც ბოლო არჩევნები წააგო ფეზეშკიანთან, დაჟინებით მოითხოვდა სწრაფი რეაგირების აუცილებლობას ისრაელის „შეკავების მიზნით“.
მეორეს მხრივ, პრეზიდენტმა ფეზეშკიანმა, რეფორმისტული ბანაკის წარმომადგენელმა, რომელიც ცდილობს შეერთებულ შტატებთან დაძაბულობის შემცირებას და სანქციების მოხსნას, დაგმო მკაცრი და სწრაფი რეაქცია და მოუწოდა “არ გაეხვნენ ხაფანგში”, რომელიც თითქოსდა ნეთანიაჰუს აქვს დაყენებული. მისი თქმით, ისრაელის პრემიერ-მინისტრი რეგიონული ომის პროვოცირებას ცდილობს.
თავად ხამენეიმ ნასრალას სიკვდილის შემდეგ თავის პირველ საჯარო განცხადებაში გამოიჩინა სიფრთხილე და ნათლად აჩვენა, რომ ის ელის შურისძიებას ჰეზბოლას მხრიდან და რომ ირანი ითამაშებს მხოლოდ დამხმარე როლს. „ირანში წინააღმდეგობის ყველა ძალა ჰეზბოლას მხარეზეა“, – თქვა ხამენეიმ, „ეს არის ჰეზბოლა, რომელიც ხელმძღვანელობს წინააღმდეგობის ძალებს, რომელიც განსაზღვრავს რეგიონის მომავალს”.
თამაშის წესები შეიცვალა
27 სექტემბერს ისრაელმა გამოაცხადა ისეთი სამართალი, რომელიც ნასრალას ეგონა, რომ სამუდამოდ თავიდან ჰქონდა აცილებული. წლების განმავლობაში ნასრალა ამაყობდა ჰეზბოლას მიწისქვეშა ბუნკერებით და თვლიდა, რომ მას შეეძლო სამუდამოდ დამალულიყო ბეირუთის დაჰიეს რაიონში სამოქალაქო სახლების ქვეშ. მან არასწორად გამოთვალა. ისრაელის დაზვერვამ აღმოაჩინა მისი მიწისქვეშა შტაბი და საჰაერო ძალებმა ზუსტი სიზუსტით დაარტყეს და გაანადგურეს არა მხოლოდ ნასრალა, არამედ ჰეზბოლას სხვა მაღალი რანგის ლიდერები, მათ შორის სამხრეთ ფრონტის მეთაური ალი კარაკი.
ეს არ იყო მხოლოდ დარტყმა ჰეზბოლას ხელმძღვანელობაზე – ეს იყო მესიჯი. ისრაელმა ნათლად თქვა: თუ დაგვემუქრებით, ჩვენ გიპოვით და აღმოგფხვრით! ნასრალა წლები დასცინოდა ისრაელს და სჯეროდა, რომ მისი მიწისქვეშა ბუნაგი მას ხელშეუხებელს ხდიდა. მან რთული გზით გაიგო, რომ არავინ, ვინც ისრაელს დაუმიზნებს, უსაფრთხო და დაცული არ არის!
ახლა კი, ნასრალას მეფობა დასრულდა – ადამიანის, რომელიც ამტკიცებდა, რომ ესმოდა ისრაელელების სხვებზე უკეთ.
მომავლის იმედი?
ნასრალას წასვლის შემდეგ, ლიბანს იმედი აქვს. ჰეზბოლა ლიბანელი ხალხის ჭირი იყო, ჩაითრია ისინი ომებში, რომლებიც მათ არ სურდათ, იყენებდა მათ სახლებს ფარად და აქცევდა ერთ დროს აყვავებულ ერს ირანის ამბიციების სათამაშო მოედანად.
შესაძლოა, უბრალოდ, ლიბანმა ახლა შეძლოს ჰეზბოლას ხელიდან გათავისუფლება. მაგრამ ეს მოითხოვს ნამდვილ გამბედაობას ლიბანელი ხალხისა და მათი ლიდერებისგან.
რაც შეეხება ისრაელს, მომავალი ნათელია: მტრები ყოველთვის იქნებიან, მაგრამ ებრაული სახელმწიფოს გადაწყვეტილება უფრო ძლიერია, ვიდრე ნებისმიერი ძალა, რომელიც მის განადგურებას ცდილობს.