ამ სამხედრო დაჯგუფებას, რომელიც ოფიციალურად ცნობილია როგორც Ansar Allah, ღრმად აქვს ფესვები გადგმული ებრაელების, ისრაელისა და ამერიკის მიმართ სიძულვილში, რაც მნიშვნელოვან საფრთხეს უქმნის არა მხოლოდ ახლო აღმოსავლეთს, არამედ გლობალურ სტაბილურობას.
ჰუსიტების ბნელი ისტორია
ჰუსიტების წარმომავლობა ღრმად შემაშფოთებელია. ჯგუფის არსებობა დაიწყო 1990-იანი წლების დასაწყისში იემენის ჩრდილოეთ საადას რეგიონში, როგორც ზაიდი შიიტური მოძრაობა. მათი დამფუძნებელი ლიდერის, ჰუსეინ ბადრედინ ალ-ჰუთის სახელით თავდაპირველად ისინი ყურადღებას ამახვილებდნენ ზაიდის თემის უფლებების დაცვაზე, რომელიც თავს მარგინალიზებულად გრძნობდა იემენის ცენტრალური ხელისუფლების მიერ.
ზაიდები, განსხვავებული შიიტური სექტა, ოდესღაც იემენს მართავდნენ თითქმის ათასი წლის განმავლობაში, სანამ ისინი 1962 წლის რევოლუციის დროს დაამხეს. ამ რევოლუციამ შეცვალა ზაიდის იმამატი იემენის არაბთა რესპუბლიკით, რამაც გვერდზე გაწია ზაიდები პოლიტიკურად და სოციალურად. ჰუსეინ ბადრედინ ალ-ჰუთიმ, ქარიზმატულმა ლიდერმა და იემენის პარლამენტის ყოფილმა წევრმა, დაიწყო ზაიდების უფლების დაცვა.
თავდაპირველად, ჰუსიტები თავს ინიღბავდნენ მშვიდობიან მოძრაობაში, მართავდნენ საპროტესტო აქციებს და ქადაგებებდნენ შორეულ სოფლებში. თუმცა, ეს ფასადი სწრაფად დაინგრა და გამოავლინა ძალადობრივი და ექსტრემისტული ჯგუფის ნამდვილი სახე. მალე ჰუსეინ ალ-ჰუთის ცეცხლოვანი გამოსვლები ებრაელებისა და ამერიკელების სიკვდილისკენ მოუწებაში გადაიზარდა. მისი რიტორიკით რადიკალიზებულმა მისმა მიმდევრებმა, გალობაც კი შექმნეს: “ღმერთი დიდია, სიკვდილი ამერიკას, სიკვდილი ისრაელს, წყევლა ებრაელებს და გამარჯვება ისლამს”.
ვითარება მკვეთრად გამწვავდა 2004 წელს, როდესაც იემენის მთავრობამ დაიწყო სამხედრო კამპანია ჰუსიტების წინააღმდეგ, რის შედეგადაც ჰუსეინ ალ-ჰუთი დაიღუპა. მოძრაობის დახურვის ნაცვლად, მისმა სიკვდილმა იგი მოწამედ აქცია, რამაც გამოიწვია ჯგუფის უფრო მეტად რადიკალიზაცია. მისმა ძმამ, აბდულ-მალიქ ალ-ჰუტიმ, ხელმძღვანელობა აიღო და ჯგუფი დაუნდობელ ტერორისტულ ძალად გადააქცია. მომდევნო რამდენიმე წლის განმავლობაში, ჰუსიტები ჩაერთნენ იემენის მთავრობასთან სასტიკი კონფლიქტების სერიაში, რომელიც ცნობილია საადას ომების სახელით, რამაც გამოიწვია ათასობით ადამიანის სიკვდილი და ფართო გადაადგილება.
საინტერესო ფაქტია ის, რომ ადრეული კონფლიქტების დროს ჰუსიტები გახდნენ ცნობილი თავიანთი სასტიკი პარტიზანული ტაქტიკით. მათ იემენის უხეში რელიეფი თავიანთ სასარგებლოდ გამოიყენეს, ჩასაფრებას აწარმოებდნენ, თავდასხმებს აწარმოებდნენ და პროპაგანდისტულ ომში ჩაერთვნენ. მათ ასევე დაიწყეს ჩრდილოვანი მთავრობის აშენება იმ ადგილებში, რომლებსაც აკონტროლებდნენ, ადგილობრივი მოსახლეობისთვის ისლამური კანონის მკაცრი ინტერპრეტაციის დაწესებით.
2011 წლის არაბული გაზაფხულის ქაოსმა ჰუსიტებს საშუალება მისცა გაეფართოვებინათ თავიანთი გავლენა. აჯანყებამ გამოიწვია იემენის დიდი ხნის პრეზიდენტის, ალი აბდულა სალეჰის გადაყენება და ქვეყანა პოლიტიკურ არეულობაში ჩააგდო. ჰუსიტებმა გამოიყენეს ეს არასტაბილურობა და დაიპყრეს დედაქალაქი სანა 2014 წელს. მათ აიძულეს პრეზიდენტი აბდ-რაბუ მანსურ ჰადი გაქცეულიყო და ფაქტობრივად აიღეს კონტროლი ჩრდილოეთ იემენზე.
მოგვიანებით, რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, ჰუსიტებმა შექმნეს ალიანსი მათ ყოფილ მტერთან, ალი აბდულა სალეჰთან, რომელიც ცდილობდა ძალაუფლების აღდგენას. ეს ალიანსი ხანმოკლე აღმოჩნდა და ძალადობრივად დასრულდა 2017 წელს, როდესაც სალეჰმა სცადა მოლაპარაკება საუდის არაბეთის ხელმძღვანელობით კოალიციასთან, რამაც გამოიწვია მისი მკვლელობა ჰუსიტების მიერ. ამ მოვლენამ ხაზი გაუსვა ჰუსიტების დაუნდობელ მიდგომებს და მათ მზაობას მოკლან ყველა, ვინც ღალატს გადაწყვეტს.
ჰუსიტების თავდასხმები წითელ ზღვაში
ბოლო წლების განმავლობაში, ჰუსიტებმა გააფართოვეს თავიანთი წვდომა იემენის საზღვრებს მიღმა, რაც მნიშვნელოვან საფრთხეს უქმნის წითელ ზღვაში საერთაშორისო გემებს.
წითელი ზღვა არის მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი საზღვაო პუნქტი და იემენის სტრატეგიული საზღვაო ადგილის გამო, ჰუსიტების თავდასხმები გემებზე იწვევს ქაოსს გლობალურ ვაჭრობასა და უსაფრთხოებაში.
ეს თავდასხმები მოიცავს ნავთობის ტანკერების და სხვა კომერციული გემების დამიზნებას, რამაც მნიშვნელოვანი ზიანი და შიში გამოიწვია საზღვაო ოპერატორებს შორის. ჰუსიტები იყენებენ დახვეწილ იარაღს, მათ შორის საზღვაო ნაღმებს, ხომალდსაწინააღმდეგო რაკეტებს და უპილოტო საფრენ აპარატებს, რომლებსაც ძირითადად ირანი აწვდის.
ირანის როლი
ჰუსიტები, ჰამასის და ჰეზბოლას მსგავსად, ირანის მარიონეტულ დაჯგუფებას წარმოადგენენ. ჰუსიტების თავდასხმების სახით ირანი ცხადად აჩვენებს მსოფლიოს მის გავლენებს ეკონომიკასა და ვაჭრობაზე.
ეს ურთიერთობა არის ირანის უფრო ფართო სტრატეგიის ნაწილი შუა აღმოსავლეთის მასშტაბით მარიონეტული ჯგუფების მეშვეობით. ირანული კავშირი ასევე განმარტავს ჰუსიტების მიერ დრონების დახვეწილი ტექნოლოგიის მიღებას. ეს დრონები გამოიყენებოდა არა მხოლოდ საუდის არაბეთის სამიზნეების წინააღმდეგ, არამედ ისრაელზე თავდასხმების დროსაც. ირანსა და ჰუსიტებს შორის თანამშრომლობა აშკარად მიუთითებს გეოპოლიტიკური ფსონების შესახებ, ირანი იყენებს ჰუსიტებს, როგორც იარაღს თავისი რეგიონალური მოწინააღმდეგეების გამოწვევისა და ტერიტორიის შემდგომი დესტაბილიზაციისთვის.
ჰუსიტები არიან საფრთხე, რომელიც უნდა მოგვარდეს
ჰუსიტები არ არიან მხოლოდ ადგილობრივი მეამბოხე ჯგუფი, რომელიც იემენში ძალაუფლებისთვის იბრძვის. ისინი არიან კარგად შეიარაღებული, რადიკალური ისლამისტური, იდეოლოგიურად მართული ბოევიკური ორგანიზაცია, რომელსაც აქვს ქაოსისა და ტერორის გავრცელების მკაფიო დღის წესრიგი ახლო აღმოსავლეთში და მის ფარგლებს გარეთ. მათი სიძულვილი ებრაელების, ისრაელისა და ამერიკის მიმართ არ არის მხოლოდ მათი რიტორიკის ნაწილი, არამედ აქტიურად მიმდინარეობს ძალადობრივი საშუალებებით.